Şifa Dağıtan Kaplıcalar

Halk dilinde "kaplıca" ya da "ılıca" olarak bilinen Mineralize termal suların ve bunlara ait çamurların, banyo, içme, solunum yolu ile kullanılması, ayrıca iklim kürü, fizik tedavi, rehabilitasyon, mekanoterapi, beden eğitimi, masaj, psikoterapi, diyet vb. yan tedavilerle birleştirilmesi ile oluşturulan kür uygulamalarının uzman hekim denetiminde yapıldığı sağlık tesislerine Bingöl'de oldukça fazla sayıda rastlanmaktadır. Maden suyunun yer yüzüne çıktığı kaynağa kaynarca, maden sularından yararlanmak üzere kaplıcaların çevresinde kurulan tesislere de genel olarak kaplıca ya da ılıca denmektedir. Kaplıca sularından banyo ve içme kürleriyle yararlanılmaktadır.  Kaplıca teriminin kökeni kaynarcanın üzerine hamam yapılması nedeniyle türetilen “kaplıca” terimidir.

Yurt içi ve yurt dışından gelen bu alandaki uzman bilim adamlarının incelemelerine göre beldedeki içme suyu ve kaplıca suyu birçok kronik hastalık için şifa anlamı taşıyor. Kaplıca suyunun kemik hastalıkları, kemik erimesi, diş çürükleri, mide ve bağırsak hastalıkları, idrar yolları hastalıkları, sinirsel hastalıklar, kalp ve damar hastalıkları, şeker hastalıkları ve kadın hastalıklarında şifa olduğu dile getiriliyor.

Beldenin resmi olarak 3 bin 600 olan nüfusu yaz döneminde iki katına çıkıyor. Sadece yurt içinden değil, yurt dışından da bu suların ününü duyanlar yaz döneminde buraya geliyor. Bingöl Üniversitesi’nin açtığı otel ve tesis ile özel işletme olan Binkap’ın açtığı motel, otel ve tesis ziyaretçilere hizmet veriyor. Tesislerde kalmak için önceden rezervasyon yapılması gerekiyor. Çünkü havaların ısınmasıyla doluluk oranı ve rağbet doruk noktaya ulaşıyor.

Ilıcalar bölgesi, sadece şifalı içme ve kaplıca sularıyla değil, doğa güzellikleriyle de dikkat çekiyor. Dağ keçisi başta olmak üzere nesli tükenmekte olan yabani hayvanların yaşadığı dağlık bölgesi, Bingöl dağlarından gelip beldeyi ikiye ayıran dere suyu, ormanlık ve yeşil alanlar ve piknik alanlarıyla özellikle hafta sonları ziyaretçilere günübirlik bir eşsiz tatil imkanı sunuyor. Ziyaretçilerin en büyük şikayeti, beldede daha iyi yemek ve günlük temel ihtiyaçlara cevap veren işletmelerin olmaması.

Şifa Dağıtan Kaplıcalar

Kentin en önemli turizm merkezinden biri Bingöl Üniversitesi, biri de özel Binkap Termal Otel Tesisleri olmak üzere iki termal tesiste, 2'si VIP 12 havuz, 120 yatak ve 20 apart daire bulunuyor.  

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Bingöl Üniversitesi verilerine göre, konaklama tesislerinde haziran-eylül döneminde doluluk oranı yüzde 100 olarak gerçekleşti. Buna göre, tesislerde yaklaşık 5 bin yerli ve 100 yabancı turist konaklarken, 4 ayda 240 bin kişi kaplıcadan günübirlik yararlanmak için tesislere akın etti.

Kös Kaplıcası, ya da ‘Kös Hamamı’; Bingöl-Karhova yolu üzerinde, karayoluna 1 kilometre mesafededir. Bingöl ilinin tanınmış kaplıcaları arasında olması ve il merkezine yakınlı¬ğı nedeniyle ‘Bingöl Kaplıcaları’ diye de bilinmektedir. Doğu Anadolu bölgesinin en iyi kaplıcaları arasında sayılır. Gür bir orman içindedir. Burası aynı zamanda bir gezinti yeri olarak da ünlenmiştir. 

Kaplıcanın, bileşimleri benzer özellikler gösteren, ancak teknik değerlerinde bazı farklılıklar olan iki kaynağı vardır:
a) Hamam kaynağı: Bikarbonat, sodyum, kalsiyum, bromür ve arsenik içerir. Temperatürü 42.5°C, radyoaktivitesi 4.11 eman, pH değeri 6.15’dir. Bu su direkt olarak hamamda kullanılmaktadır.
b) Moteller kaynağı: Sodyum ve kalsiyum bikarbonattı, sülfatlı bir sudur. Radyoaktivitesi 1.24 eman, pH değeri 7.0, temperatürü ise 45°C’dir. ‘Sıcak kaynak’ olarak adlandırılan bu kaynağın suyu, kaplıcadaki konaklama tesislerinde değerlendirilmektedir.

Romatizma, siyatik, nevralji, nevrit ve kadın hastalıkları için önerilen Kös Kaplıcası’nın her iki kaynağı, gerek bileşimleri, gerekse diğer özellikleri itibariyle birbirine yakın sulardır. Her ikisinin de litresinde 2 gramın biraz üstünde total mineralizasyon vardır. Karbondioksitli kalevi ve toprak kale-vili bikarbonatlı termal sulardır. Dış uygulama tarzında kullanıldıklarında; sedatif ve vazodilatatör etkileri görülür. Şu halde, ağrılı sendromlarda, romatizmal ve spazmodik vakalarda, ayrıca periferik dolaşım bozukluklarında damar açıcı olarak değerlendirilebilir. Hipertansiyonlu kişilerin tedavisinde kullanılabilir. Damar sertliğine bağlı iskemik sendromlarda, akut belirti bulunmadığı takdirde, bu uygulamalardan çok istifade edilir. Bu sular, soğutularak içme kürleri tarzında da kullanılabilirler. Iç uygulamalarda; karaciğer, safra kesesi, mide ve bağırsağın fonksiyon bozukluklarında, metabolizma hastalıklarında ve bu anlamda diyabet ve gut vakalarında değerlendirilmesi gereken sulardır.

Kadın ve erkekler için iki ayrı tedavi havuzu bulanan kaplıcada, ayrıca çok sayıda özel ve sıra banyo da vardır. Konaklama, 11 Özel ldaresi’ne ait 80 /ataklı bir otelle, sayıları 10’u geçen motellerde yapılımtadır. Sezon sırasında kurulan çadırlarla birlikte, kaplıcanın yatak kapasitesi 500’ü geçmektedir. Sosyal tesisler açısından da ihtiyaca cevap verecek düzeydedir.

Bingöl’ün Genç ilçemi de, özellikle cilt hastalıklarına iyi gelen şifalı su kaynaklan bakımından zengin ilceleri arasında sayılabilir. İlçede yer alan kaplıcalar ‘çermikler’ şunlardır:

Haçyan Çermiği: İlçenin 30 kilometre batısında, Haçyan köyündedir. Cilt hastalıklarına iyi gelen bir suyu vardır.

İngan Çermiği: İlçenin İngan köyündedir. Cilt hastalıklarına yararlıdır.

Dikpınar Ilıcası: Genç ilçesinin batısmdadır. Suyu sıcak olan bu ılıcadaki tesis sayısı yok denecek kadar azdır. Cilt hastalıkları için yararlı bir sudur.

Bingöl’ün Karlıova ilçesinde; aynı zamanda bir mesire yeri olması nedeniyle ilgi gören Kaynarpmar Ormanları Şifalı Suyu’nun yanı sıra, Çerme köyünde bulunan Çerme Ilıcası, romatizmal hastalıklara önerilen şifalı bir sudur. Suların açıktan aktığı köyde, hiçbir tesis bulunmamaktadır.

Kiğı ilçesinde ise; şifalı bir kaynak suyu olan Kiğı Ma¬den Suyu’nun yanı sıra, Harar Kaplıcası’ndan da söz etmek gerekir. Harar Kaplıcası; ilçe merkezinin 20 kilometre batı¬sında, eski adı Harar olan Sabırtaşı köyündedir. Bu nedenle ‘Sabırtaşı Kaplıcası’ ya da halk ağzıyla ‘Horhor Kaplıcası’ diye de anılır. Suyu çok fazla sıcak olduğundan, soğuk suyla karıştırılarak kullanılır.

Harar Kaplıcası’nın suyu bol miktarda kükürt içermektedir. Dolayısıyla, cilt hastalıklarının tedavisinde yararlıdır. Kaplıcada yeterli tesis bulunmamasına rağmen, yörenin ta¬nınmış şifalı su kaynaklarından biridir.

Bingöl’ün ilçelerinde konaklama pek mümkün olmasa da, kent merkezinde kalınabilecek güzel oteller bulmak mümkündür. Özellikle Kös Kaplıcası’ndan yararlanmak isteyenlere tavsiye edilir. Diğer bilgiler Bingöl Turizm Danışma Bürosu’ndan alınabilir.